STICHTING DE ZEEUWSE STREEKDRACHTEN is het overkoepelende orgaan van acht Zeeuwse stichtingen en verenigingen die zich actief bezig houden met Zeeuwse streekdrachten en de Zeeuwse cultuur. Het doel van Stichting de Zeeuwse Streekdrachten is het bevorderen van de onderlinge samenwerking tussen de verschillende Zeeuwse streekdrachtgroepen, die allen op verschillende wijzen dezelfde doelen nastreven, en het promoten van de verschillende organisaties naar buiten toe. Alle Zeeuwse streekdrachtgroepen zijn dan ook op deze website terug te vinden.
Hoe het begon…
Eind jaren negentig van de vorige eeuw neemt een vijftal Zeeuwse streekdrachtorganisaties het initiatief voor het oprichten van een overkoepelende organisatie. Op 22 mei 2000 wordt Stichting de Zeeuwse Streekdrachten opgericht. Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland ondersteunt de oprichting en heeft in de beginjaren een faciliterende en adviserende rol.
De vijf groepen die zich als eerste verenigen zijn Vereniging De Arke, Streekdrachtenvereniging Schouwen-Duiveland, Stichting Cultuurbehoud Westkapelle, Vereniging tot instandhouding van het Zeeuws cultureel erfgoed Ôns Boeregoed en Stichting Het Walcherse Costuum. Zij realiseren zich dat het aantal mannen en vrouwen, die zich nog dagelijks in de Zeeuwse streekdracht hullen, in rap tempo afneemt. Met het verdwijnen van de dragers dreigt veel kennis over de dracht verloren te gaan. In diezelfde periode ontstaat tegelijkertijd meer en meer belangstelling voor de Zeeuwse streekdracht; het aantal streekdrachtverenigingen neemt toe en het aantal leden van deze organisaties groeit sterk. In 2006 treden de Vereniging Axelse Klederdrachtgroep en Mooi Zeeland toe tot de stichting. In 2011 treedt de Stichting tot behoud van de Cadzandse Dracht toe en in 2017 Stichting Streekdracht Tholen.
Om alle unieke kennis over de Zeeuwse drachten niet verloren te laten gaan wordt het plan opgevat een standaardwerk over de Zeeuwse streekdrachten samen te stellen. In dit boek zullen alle regio’s beschreven worden in tijdsperiodes van vijfentwintig jaar, onderverdeeld naar dracht voor mannen en vrouwen. Op deze manier kan een goed beeld geschetst worden van de ontwikkeling van de Zeeuwse streekdrachten over een periode van tweehonderd jaar.
In 2005 is deze unieke uitgave een feit: het boek wordt op feestelijke wijze gepresenteerd in de Maria Magdalenakerk te Goes. De titel van het boek is: ‘De Zeeuwse Streekdrachten 1800-2000’. Het is tot stand gekomen onder de redactie van Jeanine Dekker (eindredactie), Katie Heyning (beeldredactie), Han van den Broeke, Liza van der Heijden-van de Werf en Wim van der Heijden.
Na het verschijnen van het boek vraagt het bestuur zich af hoe nu verder. Er wordt besloten de doelstellingen van de stichting te verbreden en alle in Zeeland actieve streekdrachtorganisaties met elkaar te gaan verbinden.
In 2006 wordt in de statutenwijziging opgenomen dat de stichting een tweede uitgave ambieert als vervolg op het boek ‘De Zeeuwse Streekdrachten 1800-2000’. Deze tweede uitgave zal een standaardwerk worden waarin het zelf maken van kledingstukken uit de Zeeuwse drachten centraal staat en krijgt de titel ‘De Zeeuwse Streekdrachten, Handboek voor het maken van kleding’. Op 23 februari 2018 is dit boek op feestelijk wijze gepresenteerd te Zierikzee.
Inmiddels is op 24 oktober 2020 ook een derde, en laatste uitgave uitgebracht: ‘De Zeeuwse Streekdrachten, Goed Gemutst’. Vanwege de dan geldende corona beperkingen kon dit boek helaas niet in feestelijke stijl gepresenteerd worden.
In dit laatste boek wordt beschreven wat nog ontbrak: de kunst van het maken van Zeeuwse mutsen en kappen. Nu er haast geen vrouwen meer over zijn die de karakteristieke Zeeuwse mutsen kunnen wassen, stijven en plooien hoopt de Stichting met deze nieuwe uitgave deze specifieke ambachten voor het nageslacht te kunnen bewaren. De rijke tradities over de typisch Zeeuwse hoofdbedekkingen worden in deze uitgave niet alleen vastgelegd en besproken, maar het boek is ook een handboek om zelf aan de slag te gaan. Van boven- tot ondermuts, alle verschillende stijlen en soorten mutsen komen aan bod. U vindt er handleidingen voor het maken, opmaken en dragen. Een Zeeuwse kroon op het werk!